Werkgroep Florakartering Drenthe

Bijzondere vondsten in 2020

Klik hier voor alle beschikbare foto’s van 2020.

Klik op de foto’s in de tabel voor een vergroting.

SoortPlaats/
Km-hok
Gevonden doorMaand/Opmerkingen
Bosgeelster
(Gagea lutea)
Roden
224-572
Ton SchoenmakerMaart, voor het eerst weer bloeiend in de tuin sinds 2015, toen de soort hier spontaan opdook.
idemBorger
248-549
Jos VinkMaart, eerste vondst in dit km-hok buiten de bekende groeiplaatsen in de oude kern van Borger (km-hok 249-549); in ruderale berm.
idemGasselte
249-554
Janine KnolMaart, nog niet bekende rijke groeiplaats in wegberm in kern van Gasselte.
Aardbeiganzerik
(Potentilla sterilis)
Dalerveenscheveen
253-524
Edwin de Weerd
Maart, in berm langs fietspad. Opmerkelijke eerste vondst in Drenthe van deze Rode lijst-soort (kwetsbaar), van vochtige kalkrijke loofbossen, die eigenlijk alleen in Zuid-Limburg voorkomen (verspreidingsatlas.nl), maar ook hier zeldzaam is. Daarbuiten is Aardbeiganzerik zeer zeldzaam.
idemidemArie de VreugdMei. O.a. door Arie de Vreugd en Kina Mekkes is deze groeiplaats onder de aandacht gebracht van de gemeente Coevorden met het verzoek om een aangepast beheer van deze berm.
Franjekelk
(Tellima grandiflora)
Westerbork
235-541
Henk van der Meulen7 Mei, één ex. in de boomgaard tussen het ‘gras’ nabij één van de fruitbomen waar frequent wordt gemaaid, in ruige begroeiing met o.a. brandnetel, Zevenblad, Schapenzuring, Veldzuring, Witte dovenetel, paardenbloemen, Hondsdraf, Dagkoekoeksbloem. Deze van oorsprong uit Noord-Amerika afkomstige tuinplant staat niet in de eigen siertuin en die van de buren. Andere siertuinen zijn niet in de buurt. Franjekelk heeft zich vanuit tuinen inmiddels ook een plekje veroverd in het stedelijk milieu, op vochtige beschaduwde plekken waaronder stadsmuren (Stadsflora van de Lage Landen, Ton Denters, 2020, p. 260). Franjekelk is na 2000 ingeburgerd en inmiddels ook op diverse plaatsen in Drenthe verwilderd opgedoken (verspreidingsatlas.nl).
Blauw walstro
(Sherardia arvensis)
Assen-Schepersmaat
233-555
Ben Bruinsma11 Mei, opmerkelijke vondst (derde in Drenthe) langs een paadje voor het NAM-gebouw Assen-Zuid, waar wat schelpen zijn opgebracht (waarneming.nl). Mogelijk is deze pionier op open droge tot vochtige, kalkrijke plekken meegekomen met de schepen.
Blauw walstro is al vóór 1500 in onze flora binnengekomen en staat als kwetsbaar op de Rode lijst. Buiten Zuid-Limburg, Zeeland. Flevoland, de kuststreek en het noordelijk zeekleigebied is de soort zeer zeldzaam (verspreidingsatlas.nl).
De eerste vondst in Drenthe was in juni 2015 in Hoogeveen-Venesluis (Eildert Dragt, bevestigd door Edwin de Weerd). Op 18 december 2015 vond Edwin de Weerd enkele planten in het centrum van Emmen (256-543).
Zusterviooltje
(Viola sororia)
Nieuw-Schoonebeek
263-518
Paul Gelderloos11 Mei, in centrum, buiten naburige tuin waar geen exemplaren zijn gezien. Mogelijk eerder verwilderd uit een van de tuinen in de directe omgeving. Tweede melding voor Drenthe van deze uit Noord-Amerika afkomstige neofiet (verspreidingsatlas.nl). De eerste vondst betrof een verwilderd exemplaar in de voegen van bestrating in Hoogeveen-West door Edwin de Weerd in april 2017 (waarneming.nl).
idemAssen
223-556
Guus de Vries22 Mei, twee niet bloeiende planten op parkeerplaats Overcingel (waarneming.nl).
Duinfakkelgras
(Koeleria albescens)
Donderen
231-567
Willie Riemsma10 Juni, op een paar plaatsen langs de weg naar Norg, net buiten de bebouwde kom. Aanvankelijk met de nodige slagen om de arm gedetermineerd als Smal fakkelgras (K. macrantha).
Op basis van de dichtbehaarde bloeiwijze steel en ook behaarde knopen van het naar Naturalis opgestuurd materiaal door Lenie Duistermaat als Duinfakkelgras herkend en daarmee de eerste vondst in Drenthe. Buiten het Duindistrict is deze soort tot nu toe alleen als adventief bekend van plaatsen waar duinzand is aangevoerd (verspreidingsatlas.nl). Dat is in de berm bij Donderen zeker niet het geval.
Hoe deze soort hier wel is terechtgekomen, blijft gissen. Mogelijk via verkeer dat duinzand heeft gemorst?
Baardgras
Polypogon monspeliensis
Peest
229-564
Willie Riemsma15 Juni, aan de rand van een ruderaal terrein bij Peest, waarop voorjaar 2020 een motorcrossbaan is aangelegd, op een deel met hoge ruigtebegroeiing en kale plekken met éénjarigen, tamelijk nat maar uitdrogend bij weinig regen.
Tweede vondst in Drenthe van dit zeer zeldzame éénjarige gras, dat vooral in West-Nederland op brakke, opgespoten terreinen wordt gevonden (verspreidingsatlas.nl). Determinatie is bevestigd door Lenie Duistermaat en het opgestuurde materiaal is opgenomen in het Rijksherbarium in Naturalis.
Al in de 19e eeuw kwam de soort met wol en granen mee en vestigde zich tijdelijk op haven- en stationsterreinen (Stadsflora van de Lage landen, p.297, Ton Denters, 2020).
Willem Braam vond in 2007 de eerste bloeiende exemplaren in Drenthe op een braakliggend terrein achter een loods aan de Evert Hendrikswijk in Smilde. In 2016 was Baardgras hier nog aanwezig (verspreidingsatlas.nl).
Kleverige ogentroost
(Parentucellia viscosa)
Borger
248-547
249-547
Plantenwerkgroep
IVN-Borger-Odoorn
18 Juni, op twee plaatsen in het natuurontwikkelingsgebied Mandelanden.
Deze half-parasiet is in de eerste helft van de vorige eeuw in Nederland ingeburgerd (verspreidingsatlas.nl), maar pas voor het eerst in 1987 in Drenthe vastgesteld (Atlas Drentse flora, 1999, p. 268/269).
Na 2000 zijn tot nu toe zeven vindplaatsen gemeld, zeer verspreid over Drenthe (Bron: NDFF):
in 2003 enkele exemplaren bij Oudemolen (Lubber Dijk), in 2005 in het Klinkenvlier bij Coevorden (Harm Tjepkema), in 2009 70 exemplaren in het Nijensleekerveld (Erik v.d. Ham), in 2015 op bedrijventerrein A37 bij Emmen (Greetje Heijker) en bij de Runde in Emmercompascuum (Paul v.d. Kam). Vlak daarbij vond een aantal deelnemers aan de laatste WFD-excursie in 2016 vijf bloeiende exemplaren (waarneming.nl).
Bleke teunisbloem
(Oenothera oehlkersii)
Gieten (Veenhof)
250-558
Willie RiemsmaJuli, een van de twee Teunisbloemen opgenomen in de nieuwe Heukels’ met grote bloemen en een duidelijk buiten de meeldraden uitstekende stijl, maar zonder rode strepen op de kelkbladen en met rechte haren al dan niet op groene (geen rode) knobbels (Heukels’ flora, 20220, p.446); verspreidingsatlas.nl.
Schijngenadekruid
(Lindernia dubia)
Terhorsterzand
229-539
Natuurwerkgroep Zuidwolde1 September, eerste vondst in Drenthe tijdens excursie van Natuurwerkgroep Zuidwolde in natuurontwikkelingsgebied Terhorsterzand.
Schijngenadekruid is een uit N-Amerika afkomstige vijverplant, die in 2004 voor het eerst verwilderd is gevonden bij Oldenzaal. Vanaf 2010 is de soort ingeburgerd.
Het is een nazomerpionier op droogvallende oevers van vennen, vijvers, nevengeulen en ondiepe plassen (verspreidingsatlas.nl). In zwakgebufferde vennen kan Schijngenadekruid als invasieve exoot optreden en een gevaar vormen voor de voor dit voedselarme milieu kwetsbare eenjarige soorten.
idemTusschenwater
243-568
Els Heijman21 September, ook de groeiplaats van de tweede vondst in Drenthe betreft een pioniersituatie in het recent uitgevoerde natuurontwikkelingsproject Tusschenwater bij Zuidlaren (verspreidingsatlas.nl).

Ronde ooievaarsbek
(Geranium rotundifolia)
Foxwolde
226-574
Olt14 Januari. Ronde ooievaarsbek is een eenjarige ooievaarsbek, volgens de Stadsflora van de Lage landen (Denters,2020: p. 99) bij ons de meest warmte-minnende van de soorten in dit geslacht.
De soort groeit op droge, zonnige en kalkrijke stenige plekken. Niet verwonderlijk dus, dat Ronde ooievaarsbek, behalve in Zuid-Limburg, vooral ook in stedelijke gebieden gevonden wordt (verspreidingsatlas.nl). Een echte stadsplant, die daarbuiten nog maar heel af en toe voorkomt. Voor Drenthe stammen de twee eerste meldingen uit 2015. Op 9 juni van dat jaar vond Els Visser in km-hok 249-554 (Gasselte) enkele exemplaren en ook Jan-Erik Plantinga meldt in zijn lijst van km-hok 227-522 (Steenberger Oosterveld) één exemplaar. In de jaren daarna is de soort vrijwel ieder jaar wel ergens in Drenthe gevonden; in 2020 in zes km-hokken. Ronde ooievaarsbek lijkt zich ook in Drenthe op steeds meer plekken te vestigen.
idemRodenWilly Riemsma28 Juni, op parkeerplaats.
idemRuinerwold
213-525
Edwin Dijkhuis18 Augustus.
idemEttelte
214-531
Frank van Geselle21 September.
idemPeize
229-573
Guus de Vries24 November.
idemBeilen
230-541
idem18 December, in groenstrook in woonwijk.